Konserwacja dokumentów pergaminowych z Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej

W grudniu 2012 r. Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej zakończyło realizację projektu współfinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Krakowskiej Kapituły Metropolitalnej.

Projekt to pełna konserwacja dwudziestu dokumentów pergaminowych z pieczęciami woskowymi z lat 1274-1647 (należących do najstarszych polskich archiwaliów!) oraz dwóch XII-wiecznych kodeksów. Od początku są trwałe związane z historią Katedry oraz Wzgórza Wawelskiego. Dokumenty wchodzą w skład unikatowego zbioru 1200 najcenniejszych pergaminowych dyplomów rękopiśmiennych. Całość zbioru datowana jest na okres między 1166r. a 1997r. Z kolei pierwszy z wybranych kodeksów to "Epistolare" - XII-wieczna księga liturgiczna zawierająca czytania mszalne, zaczerpnięte z Listów nowotestamentalnych, w układzie zgodnym z rokiem liturgicznym, wykazująca wpływy tradycji rzymskiej, germańskiej i galicyjskiej. Rękopis mógł powstać w Krakowie, o czym świadczy m. in. odniesienie do św. Wacława i wspomniani w księdze śś. Feliks i Adaukt. Drugi z rękopisów to "Carmina" - absolutnie wyjątkowy w polskich zbiorach rękopis z poezjami Klaudiana, związany z nauczaniem w wawelskiej szkole katedralnej. Tradycja mówi, że na tej księdze Jan Długosz uczył łaciny synów Kazimierza Jagiellończyka.

Podsumowaniem projektu jest ekspozycja obiektów po konserwacji w Muzeum Katedralnym na Wawelu. Na pierwszym piętrze, w sali skarbca katedralnego, można oglądać te unikalne rękopisy ze zbiorów Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej.

Celem projektu jest ochrona, zachowanie, prezentacja, popularyzacja najstarszego dziedzictwa historycznego i kulturowego państwa oraz Kościoła polskiego. W ramach realizacji zadania wybrane obiekty poddane zostały pełnej konserwacji. Zawartość i ranga tych archiwaliów przesądza o szczególnym charakterze wszystkich wybranych obiektów - to nieocenione (niekiedy jedyne) źródło dla badaczy historii państwa i Kościoła. Zrealizowany proces konserwacji zatrzyma degradację rękopisów, umożliwi właściwe zabezpieczenie i digitalizację zbioru, a specjalnie zaprojektowane szafy zapewnią optymalne standardy przechowywania.

Projekt to część konsekwentnie realizowanego programu ratowania najstarszych zbiorów przechowywanych w Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej na Wawelu. W ramach kolejnych edycji programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w latach 2011-2012, pełnej konserwacji poddanych zostało już w sumie 76 najbardziej zniszczonych, najstarszych dokumentów pergaminowych oraz dwa wspomniane wyżej XII-wieczne kodeksy rękopiśmienne.

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego